Wikibiopedia

 

Katharina von Altenbockum

Ursula Katharina von Altenbockum (* 25 listopada 1680 w Warszawie (?); † 4 maja 1743 w Dreźnie) była kochanką polskiego króla i elektora saskiego Augusta II, za którego namową została również wyniesiona do rangi księżniczki cieszyńskiej.

Życie

Katharina von Altenbockum była młodszą córką litewskiego Truchsessena Johanna Heinricha von Altenbockuma i jego żony Konstancji Tekli Branickiej, którzy wyemigrowali do Polski z Westfalii.

Kiedy osiągnęła wiek uznawany wówczas za małżeński, została żoną polskiego podkomorzego koronnego księcia Jerzego Dominika Lubomirskiego. W tym czasie Lubomirscy byli jedną z najbardziej wpływowych rodzin w królestwie elekcyjnym. Byli spokrewnieni z kardynałem prymasem Michałem Stefanem Radziejowskim, arcybiskupem gnieźnieńskim, który był tak zwanym przedstawicielem królewskim po śmierci polskiego króla Jana III Sobieskiego do czasu wyboru nowego króla. Papież rozwiązał to "nieszczęśliwe małżeństwo", co było bardzo nietypowym wydarzeniem w ówczesnej katolickiej Polsce. Jeszcze przed przełomem wieków August II, król Polski i elektor Saksonii, dowiedział się o Katarzynie i podobno wykorzystał jej związek z kardynałem prymasem.

W 1700 r. w końcu została oficjalną kochanką króla, a tym samym następczynią hrabiny Maximiliane Hiserle von Chodau, która również przeszła do historii jako hrabina Esterle. August II zabrał Katarzynę ze sobą do Saksonii Elektorskiej i wprowadził ją na saksoński dwór. Drezdeńska socjeta była pod wrażeniem pięknej, czarującej i dowcipnej księżniczki. 21 sierpnia 1704 r. urodziła syna, Johanna Georga Chevaliera de Saxe, nazwanego na cześć ojca elektora.

Zaledwie pięć dni po porodzie, 26 sierpnia 1704 r., cesarz Leopold I wyniósł ją do rangi księżniczki cieszyńskiej.

W ciągu roku przychylność króla jednak osłabła. Już w 1705 r. Katarzyna została usunięta przez największy romans Augusta Mocnego: Jej miejsce zajęła Anna Constantia von Hoym, późniejsza hrabina Cosel. Upokorzona przez króla i ostracyzowana przez dwór drezdeński, księżniczka początkowo wycofała się do swojej wiejskiej posiadłości w Hoyerswerda, którą August Mocny dał jej na kredyt w 1704 r. za 250 000 talarów cesarskich i do której później otrzymała pełne prawa. Promowała handel i rzemiosło w małym miasteczku i zleciła przebudowę zamku Hoyerswerda w stylu barokowym. Później przeniosła się do swojej śląskiej rezydencji we Wrocławiu.

Po latach, gdy pogodziła się z królem, a jej rywalka została wygnana, powróciła do Drezna. Przezwyciężyła swoją dumę i zajmowała teraz szanowaną pozycję na dworze Augusta, między innymi dlatego, że w tamtym czasie przypisywano jej udział w obaleniu Wielkiego Kanclerza Wolfa Dietricha von Beichlingena.

To właśnie tutaj książę Friedrich Ludwig von Württemberg-Winnental, dziesięć lat młodszy, zabiegał o uczucia wciąż pięknej księżniczki. Jako prezent ślubny kupił w 1721 r. barokowy pałac Neschwitz i zlecił jego przebudowę. Katarzyna w końcu uległa jego zalotom. Pobrali się potajemnie 22 października 1722 r. i w następnym roku przeprowadzili się do barokowego pałacu Neschwitz, który stał się ich letnią i myśliwską rezydencją. Dwanaście lat po ślubie, 19 września 1734 r., Fryderyk Ludwik zginął w bitwie pod Guastalla. Zgodnie z umową małżeńską i wbrew sprzeciwowi rodu Wirtembergów, Katarzyna przyjęła nazwisko i herb zmarłego męża, którym posługiwała się aż do śmierci.

W 1737 r. odstąpiła majątek Hoyerswerda Izbie Elektorskiej, a tym samym Augustowi III, jedynemu prawowitemu synowi Augusta Mocnego, w zamian za roczną rentę w wysokości 18 000 reichstalarów dla siebie i 6 000 reichstalarów dla syna od czasu jej śmierci. W tym samym roku sprzedała swoje posiadłości w Neschwitz Aleksandrowi Józefowi Sułkowskiemu, sasko-polskiemu ministrowi spraw zagranicznych króla.

Po śmierci Augusta Mocnego w 1733 r. cesarska księżniczka całkowicie wycofała się ze spraw dworskich. Zmarła w Dreźnie 4 maja 1743 r. w wieku 62 lat. Jej doczesne szczątki spoczęły w kościele jezuitów w Leitmeritz w Czechach.

Film

Zagrała ją Michèle Marian w bogato wyprodukowanym przez NRD serialu Sachsens Glanz und Preußens Gloria.

Literatura

Heinrich Theodor Flathe: Lubomirska, Ursula Katharina Fürstin von. W: Ogólna biografia niemiecka (ADB). Tom 19, Duncker & Humblot, Lipsk 1884, s. 333 f.

Klaus Merten: Ursula Catharina. W: Sönke Lorenz, Dieter Mertens, Volker Press (red.): The House of Württemberg. A biographical encyclopaedia. Kohlhammer, Stuttgart 1997, ISBN 3-17-013605-4, s. 240 f.

Gerhard Raff: Hie gut Wirtemberg allewege. Tom 4: Dom Wirtembergii od księcia Eberharda Ludwiga do księcia Carla Alexandra. Z liniami Stuttgart i Winnental. Landhege, Schwaigern 2015, ISBN 978-3-943066-39-5, s. 641-679.

Zobacz również

Copyright © Wikibiopedia | Polityka prywatności