Jakub Katzenbogen, także Kacenbogen, Kacenbejgen lub Kancenbejgen (* 18 sierpnia 1857 w Mińsku; † 2 maja 1908 w Łodzi) był polskim malarzem i nauczycielem rysunku.
Jakub Katzenbogen studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu, którą ukończył z wyróżnieniem. W połowie lat 1890-tych osiadł w Łodzi. Zasłynął przede wszystkim jako nauczyciel sztuki, zakładając w 1896 r. publiczną szkołę malarstwa i rysunku, którą prowadził do końca życia. Szkoła ta, wspierana finansowo przez lokalnych żydowskich przemysłowców, miała charakter zawodowy i kształciła przede wszystkim żydowskich studentów w dziedzinie sztuki dekoracyjnej i użytkowej. Wielu malarzy, którzy później stali się sławni, wyszło z jego szkoły publicznej, takich jak Adolf Behrman, Henryk Barczyński, Icchok Brauner, Henryk Epstein, Maurycy Mędrzycki i Artur Szyk, którzy uczęszczali tam na kursy rysunku dla dzieci, ale niewiele wiadomo o własnej twórczości artystycznej Katzenbogena. Był reprezentowany na wystawie sztuki w Pałacu Geyerów w Łodzi w 1903 roku z jesiennym pejzażem i obrazem Chłopiec z wędką (oba prawdopodobnie olejne, ok. 1903).
J. Malinowski, Malarstwo i rzeźba Żydów polskich w XIX i XX wieku, Warszawa 2000
M. Bartelik, Early Polish Modernism, artykuł w Unity in Diversity, Manchester/N.Y. 2005
I. Gadowska, Malarze żydowscy w Łodzi w latach 1880-1919, Warszawa 2010