Wikibiopedia

 

Albert Breyer

Albert Breyer (* 2 lutego 1889 w Żyrardowie w rosyjskiej Polsce; † 11 września 1939 w Warszawie) był niemiecko-polskim lokalnym historykiem i nauczycielem.

Życie

Początkowo był nauczycielem szkół podstawowych w Koluszkach, Łodzi i Leosinie. Na krótko przed wybuchem I wojny światowej Breyer wstąpił do Instytutu Nauczycielskiego w Petersburgu. Na początku wojny w 1914 r. został powołany do armii rosyjskiej i rozpoczął szkolenie oficerskie w petersburskim Instytucie Kadetów. Podczas rewolucji rosyjskiej przebywał w Charkowie na Ukrainie (wówczas część Rosji). Następnie wrócił do Polski i do 1919 r. był nauczycielem w szkole podstawowej w Brzezinach.

Podczas wojny polsko-bolszewickiej w 1920 r. Breyer zgłosił się na ochotnika do polskiej armii. Następnie uczył w niemieckich gimnazjach w Zgierzu i Sompolnie. W 1937 r. władze polskie odebrały mu licencję nauczycielską. Kiedy rozpoczęła się inwazja na Polskę, został powołany do polskiej armii i wziął udział w walkach z niemieckim Wehrmachtem. Został ranny w pierwszych dniach wojny i wkrótce zmarł w szpitalu wojskowym w Warszawie. Richard Breyer był jego synem.

Publikacje

Niemieckie dzielnice w centralnej Polsce. W: Deutsche Monatshefte in Polen, Zeitschrift für Geschichte und Gegenwart des Deutschtums in Polen. Tom 1 (11), kwiecień 1935, wydanie 10, s. 395-434.

Imigracja niemieckich sukienników do Europy Środkowo-Wschodniej w latach 1550-1830. Lipsk 1941 (fragment opublikowany pośmiertnie).

O historii Sompolna i okolic, Folklorystyczna seria promocji niemieckiego dziedzictwa i tradycji rodzinnej w Polsce. "Unsere Heimat", zeszyt 4, Poznań 1938.

Pochodzenie niemieckich wsi rolniczych w Kongresówce, w: Landwirtschaftlicher Kalender in Polen, Posen, 1926.

Literatura o Niemcach w dawnej Kongresówce, w: Deutsche Blätter in Polen, Historische Gesellschaft für Posen, Jahrg. II, Heft 3, Mrz 1925.

Kolonizacja niemiecka na dawnych ziemiach rosyjskich - dyskusja, w: Deutsche Blätter in Polen, Posen, Issue 5, 1927, s. 265-276.

Weichseldorf Słońsk, najstarsza osada niemiecka w dawnej Kongresówce, w: Volksfreundkalender, Łódź, 1928, s. 147-150.

Organizacja krajobrazowa Niemców w Polsce Środkowej; w: Deutsche Schulzeitung in Polen, XII, 10 z 10 VI 1933.

Die Herkunft der deutschen Landbevölkerung auf der Kujawischen Seenplatte, w: Deutsche Monatshefte in Polen, Jahrgang 1(11), Aug 1934, Heft 2.

Ostdeutschland als Mutterland der deutschen Siedlungen in Mittelpolen, w: Deutsche Monatshefte in Polen, Jahrg. 2(12), Heft 1/2, Jul/Aug 1935.

Pierwsze niemieckie miasto sukiennicze w Polsce (Dombie), w: Deutsche Wissenschaftliche Zeitschrift für Polen, Heft 29, Posen 1935.

Niemieckie wsie w okolicach Łodzi, w: Deutsche Monatshefte in Polen, Jahrg. 2(12), Heft 5/6, Nov/Dec 1935, także w: Freie Presse, Łódź, sierpień 1938.

Die Auswanderung deutscher Bauern des Gostyniner Landes nach Wolhynien (1855-1885), w: Deutsche Monatshefte in Polen, Jahrg. 3(13), Heft 8/9, Feb/Mrz 1937.

Mapa osadnictwa niemieckiego w Polsce Środkowej. 1:500 000, w: Viktor Kauder, Das Deutschtum in Polen. Ein Bildband; Lipsk 1938, także w: Jomsburg 2, Heft 1, 1938; także w Deutsche Monatshefte in Polen, Jahrg. 5(15), Heft 2/3, Aug/Sep 1938.

Die deutschen ländlichen Siedlungen des mittelpolnischen Warthebruchs, w: Deutsche Wissenschaftliche Zeitschrift für Polen, Heft 34, 1938.

Quellen zur Geschichte des Deutschtums in Mittelpolen, w: Deutsche Monatshefte in Polen, Jahrg. 5(15), Heft 11/12, Mai/Jun 1939.

Wyróżnienia

Albert Breyer otrzymał pośmiertnie Nagrodę Kopernikowską Fundacji J.W. Goethego w 1940 roku.

Publikacje Alberta Breyera dostępne online

Internetowe wydanie prac Alberta Breyera

Mapa Breyera osadnictwa niemieckiego w centralnej Polsce

Literatura

Olgierd Kiec: Nie ma domu bez edukacji. Nauczyciel Albert Breyer (1889-1939) wobec napięć między oświatą, Kościołem i polityką historyczną mniejszości niemieckiej w Polsce. W: Matthias Barełkowski (red.): Nowe państwo, nowa tożsamość? Biografie niemiecko-polsko-żydowskie w Polsce po 1918 r., włókno, Osnabrück 2021 (Polono-Germanica; 12), ISBN 978-3-944870-74-8, s. 223-240.

Zobacz również

Copyright © Wikibiopedia | Polityka prywatności