Nachman Blumental, przed 1944 Nahman Blumenthal (ur. 12 maja 1902 w Borszczowie, Austro-Węgry; zm. 8 listopada 1983 w Tel Awiwie), był polsko-izraelskim historykiem.
Uczęszczanie Nahmana Blumenthala do Realgymnasium zostało przerwane przez I wojnę światową, tak że ukończył on szkołę średnią dopiero w 1922 roku. Od 1923 r. studiował literaturę na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie w 1928 r. zdał pierwszy egzamin z pracy Idea jasna i wyraźna u Kartezjusza i Locke'a. W 1934 r. obronił pracę magisterską Metafizyka. W 1934 r. obronił pracę magisterską O przenośni. Pracował jako nauczyciel w Lublinie. Jego eseje i krytyka literacka ukazywały się w Warszawie przed II wojną światową w gazetach i czasopismach w języku jidysz, takich jak "Literarishe bleter", "Vokhnblat", "Arbeter-tsaytung", "Foroys", "Lubliner Tugblat" i "Lodzscher Dos naye lebn". Przetłumaczył na jidysz skróconą wersję powieści Chłopi noblisty Władysława Stanisława Reymonta. Podczas okupacji niemieckiej uciekł do Związku Radzieckiego.
Po zakończeniu wojny, kiedy większość czytelników jidysz została wymordowana, pisał dla Bleter far geszichte w Warszawie. W 1946 r. napisał przedmowę do wierszy ofiary Holokaustu Simkha-Bunima Shayevitsha. W 1946 r. zredagował tom dokumentów Ruch Podziemny dla Żydowskiej Komisji Historycznej i opracował Słowa niewinne, słownik niemieckiego języka nazistowskiego, którego pierwszy tom ukazał się w 1947 r.
Blumental jeszcze przed końcem wojny pracował dla Żydowskiej Komisji Historycznej (CŻKH), która chciała udokumentować mordowanie Żydów. Jej inicjator, Philip Friedman, musiał opuścić Polskę już w 1946 roku. Blumental został więc dyrektorem Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie w 1947 roku. Pracował jako biegły sądowy w różnych procesach nazistowskich w Polsce. W procesie przeciwko Amonowi Göthowi w Krakowie w 1946 r. Michał Borwicz i on byli sprawozdawcami świadków. W procesie przeciwko Rudolfowi Hössowi był głównym biegłym oskarżenia. Jego koledzy z komisji domagali się, aby w swoim czterogodzinnym zeznaniu skupił się na cierpieniach Żydów, ale Blumental trzymał się swojej analizy, że niemiecki Lebensraumplan nie rozróżniał narodów Europy Wschodniej. W 1949 r. komuniści w Polsce przejęli również zarządzanie instytutem, a Blumental musiał wyemigrować z Polski do Izraela w 1950 roku. Przeniósł się do kibucu Lochamej haGeta'ot ("bojownik getta"). Tam pracował w Domu Bojowników Getta, a także jako badacz i redaktor dla Yad Vashem. Od 1953 r. wydawał Dapim leḥeker hashoah vehamered ("Strony do badania Zagłady i ruchu oporu") w kibucu Hameuḥad w Izraelu.
Słowa niewinne, wyd. Centralna Żydowska Komisja Historyczna, Kraków-Łódź-Warszawa 1947
Di yidishe shprakh und der kamf kegn natsi-rezhim. Bleter far geshikhte1, nr 3-4 (1948): S. 106-124
Darko shel Judenrat: Te'udot mi-Ghetto Bialystok [Droga Judenratu. Dokumenty z getta białostockiego]. From the Yad Vashem Archives, Vol. IV, Jerusalem 1962 (hebr. z angielskim wstępem).
Shmuesn vegn der yidisher literatur unter der daytsher okupatsye. Buenos Aires: Stowarzyszenie Żydów Polskich, 1966.
Tsurikblikn [Spojrzenie wstecz]. Tel Awiw: Hamenorah, 1973
Verter un vertlekh fun der khurbn-tkufe [Słowa i powiedzenia z Holokaustu]. Tel Awiw: Peretz Publ., 1981
Laura Jockusch: Zbieraj i nagrywaj! Żydowska dokumentacja Holokaustu we wczesnej powojennej Europie. New York : Oxford University Press, 2012, passim, krótki życiorys na s. 209, także zdjęcia z Blumental z archiwum strony Yad Vashem, w google books.
Berl Kagan (Hrsg.): Leksikon fun yidish-shraybers. New York, 1986, Sp. 90 (jidysz) Zusammenfassung in Englisch, bei yleksikon.blogspot
Karolina Szymaniak: "Żadnych niewinnych słów": Nachman Blumental's Metaphorology Project and the Cultural History of the Holocaust, w: East European Jewish Affairs, Volume 51, 2021 - Issue 1, S. 106-126