Maria Thekla Michalina Hoffmann (ur. Marianna Thekla Michalina Rohrer-Trzcińska * 5 października 1778 w Poznaniu, Królestwo Polskie; † 27 stycznia 1859 w Jeleniej Górze, Prowincja Śląska, Królestwo Prus) była żoną poety E. T. A. Hoffmanna.
Dziadek Antonius Trzciński, a następnie Antonius Rorer (* 1701), był piwowarem w Poznaniu i miał polskie (a być może także szkockie) pochodzenie, babka Elisabeth Libaber pochodziła z szanowanej rodziny w okolicy i była Polką. Jego ojciec Michael Rorer (1737 - przed 1802) był radnym miejskim i urzędnikiem miejskim w Poznaniu. Jego matka Josepha Winkler pochodziła z zamożnej rodziny kupieckiej, która posiadała własną kaplicę w miejskim kościele św. Jej siostra Nepomucena (* 1774) poślubiła w 1794 r. sekretarza rządu pruskiego Christiana Bogumiła Gottwalda. Rodzina mieszkała przy Starym Rynku 97 (obecnie Stary Rynek 100). Mówiono tam głównie po polsku, ale dziewczęta prawdopodobnie uczyły się też niemieckiego.
Michalina Rorer poznała pruskiego asesora sądowego i kompozytora Ernsta Theodora Amadeusa Hoffmanna na początku 1802 roku i poślubiła go 26 lipca 1802 roku.
Młoda para mieszkała następnie w Płocku, gdzie mąż został przeniesiony, a od 1804 r. w Warszawie.
Tam Michalina Hoffmann urodziła ich jedyną córkę Caecilię. W 1806 r. E. T. A. Hoffmann stracił pracę (po zajęciu miasta przez Francuzów i Polaków). Michalina Hoffmann wraz z dzieckiem ciężko zachorowała i wróciła do Poznania, gdzie córka zmarła w 1807 r. w wieku trzech lat.
W 1808 r. małżeństwo przeniosło się do Bambergu, a w 1814 r. do Berlina.
W czerwcu 1822 roku E. T. A. Hoffmann zmarł w Berlinie w wieku 46 lat.
Po śmierci męża Michalina Hoffmann została jego wykonawczynią testamentu i spadkobierczynią, głównie długów.
Powróciła do Polski, a następnie zamieszkała we Wrocławiu. W 1831 i 1839 r. była oficjalną redaktorką spuścizny swojego męża. W 1846 r. otrzymała list od króla pruskiego Fryderyka Wilhelma IV. Od około 1849 r. Michalina Hoffmann mieszkała w Warmbrunn (Cieplicach) na Śląsku, prawdopodobnie wraz ze swoją siostrzenicą Mathilde Gottwald, i zmarła tam w 1859 r., 37 lat po swoim mężu, w złych warunkach.
Jak dotąd zachowały się tylko dwa nieco bardziej szczegółowe opisy Michaliny Hoffmann, oba napisane przez jej męża E. T. A. Hoffmanna na początku 1803 roku, około sześć miesięcy po ich ślubie.
W listach i pamiętnikach E. T. A. Hoffmanna, a także we wspomnieniach współczesnych świadków, Michalina Hoffmann została tylko kilka razy krótko wspomniana, bez dalszych szczegółowych opisów, a E. T. A. Hoffmann napisał wspólny testament z dnia 22 marca 1822 roku.
Zachowała się jedna krótka odręczna notatka od Michaliny, pokwitowanie: 80 rt Otrzymano. Hoffmann.
Mischa, jak nazywał ją E. T. A. Hoffmann, była uważana za kochającą i wyrozumiałą żonę, która wspierała męża w jego skomplikowanym życiu. Mówiła tylko łamaną niemczyzną i dlatego prawdopodobnie rozumiała jego dzieła i ich znaczenie tylko we fragmentach.
Michalina prawdopodobnie przekazała mężowi podstawową wiedzę o języku i kulturze polskiej, którą wykorzystał m.in. w opowiadaniach Kater Murr i Das Gelübde, ale nie ma innych wiarygodnych informacji na jej temat. W jego utworach nie ma znanych postaci kobiecych, na których się wzorowała.
Jej nagrobek zachował się w Cieplicach (dawniej Warmbrunn, obecnie dzielnica Jeleniej Góry). Wmurowany jest w ścianę pałacu rodziny Schaffgotschów przy ulicy Kościelnej. Inskrypcja jest nadal czytelna.
Tablica pamiątkowa w foyer Opery Poznańskiej upamiętniająca E. T. A. Hoffmanna i jego małżeństwo z Michaliną.
Reżyser Rainer Lewandowski napisał sztukę teatralną Gemahl Meiniges - Michalina Hoffmann o E. T. A., w której hipotetycznie opisuje jej spojrzenie na swoje życie.
W swoim scenariuszu filmowym Hoffmanniana, znany rosyjski reżyser Andrej Tarkowski opisał fikcyjną scenę z jej udziałem w E. T. A. Hoffmanna.
Michalina Hoffmann została również wspomniana w innych pracach artystycznych i historiograficznych o poecie, przede wszystkim z historycznie nieuzasadnioną sceną zazdrości, którą mogła zrobić swojemu mężowi po znalezieniu jego wpisów w dzienniku na temat jego młodej uczennicy Julii Mark.
Rejestry kościelne katolickiej parafii św. Marii Magdaleny w Poznaniu zawierają wpisy dotyczące jej chrztu i ślubu.
Chrzest 1778Marianna Thecla Michalina
Rodzice
Michael Rorer
Józefa Winkler
Rodzice chrzestni
Ignatius Konowski
Elisabeth Rorer(owa) (babcia ze strony ojca)
Stanisław Winer, doktor medycyny
Catharina Keyser(owa)Małżeństwo 1802Ernestus Wilhelmus Hoffmann
Marianna [Thecla]
Świadkowie
Petrus Sobolewski
Theodorus Tott
Nie ma najnowszego kompleksowego opisu Michaliny Hoffmann.
Ewa Płomińska-Krawiec, Edyta Połczyńska (red.): E. T. A. Hoffmann w Poznaniu 1800 - 1802 / E. T. A. Hoffmann in Poznań 1800 - 1802. Poznań 2004. ISBN 83-7177-274-2, s. 72, 74, 86; ze zdjęciami aktu ślubu i nagrobka Michaliny Hoffmann.
Marja Wicherkiewiczowa: Anielska żona demonicznego poety. Maria Thekla Michalina Roerer-Trzcińska Hoffmann. W: Rocznik E. T. A. Hoffmanna. Vol. 18. 2010. s. 99-112; na podstawie polskiego eseju z 1935 r., który był błędny