Wikibiopedia

 

Jan Baczewski

Jan Baczewski, Johann Baczewski (* 13 grudnia 1890 w Grieslienen, powiat Allenstein; † 20 czerwca 1958 w Gdańsku) był polsko-niemieckim funkcjonariuszem Związku Polaków w Niemczech i posłem do parlamentu pruskiego.

Życie

Jan Baczewski pochodził z wielodzietnej rodziny polskich katolików z Warmii. Uczęszczał do gimnazjum Hosianum w Braunsbergu, a następnie do szkoły rolniczej w Allenstein. W 1920 r. był jednym z założycieli Związku Polaków w Prusach Wschodnich i Towarzystwa Popierania Szkoły Polskiej w Allenstein, później został prezesem Związku Polskich Towarzystw Szkolnych w Niemczech. Z jego inicjatywy powstało jedyne polskie gimnazjum w Niemczech w Beuthen (Górny Śląsk), do którego później uczęszczali także jego synowie, gdy w czasach nazistowskich zostali wyrzuceni z gimnazjum w Berlinie z powodu przynależności do mniejszości polskiej.

W 1922 r. założył Związek Polaków w Niemczech jako unię polskich stowarzyszeń, które już istniały regionalnie. Jako przedstawiciel mniejszości polskojęzycznej w Niemczech był wybierany do parlamentu pruskiego w latach 1922-1928. W 1924 r. był współzałożycielem Związku Mniejszości Narodowych w Niemczech.

1 września 1939 r., podobnie jak tysiące innych przedstawicieli mniejszości polskiej w Niemczech, został aresztowany; po torturach w swoim domu w Rangsdorf pod Berlinem został wysłany do obozu koncentracyjnego Sachsenhausen, skąd został zwolniony rok później po ciężkiej chorobie. Jego dom w Rangsdorf został wywłaszczony przez nazistów w trakcie jego uwięzienia w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen.

Po jego zwolnieniu z obozu koncentracyjnego całej rodzinie zabroniono powrotu do Rangsdorf.

Po zdobyciu Neudamm w Brandenburgii przez wojska radzieckie w 1945 r. został mianowany burmistrzem miasta, które obecnie nazywa się Dębno, a w latach 1947-1952 był posłem na Sejm Ustawodawczy z ramienia Polskiego Stronnictwa Ludowego.

Dawny dom rodziny Baczewskich padł ofiarą nocnego podpalenia w 2010 roku, choć był to budynek zabytkowy.

Od 2011 r. przed dawnym domem przy Kurparkallee znajduje się tablica upamiętniająca losy Jana Baczewskiego.

W dniu 28 sierpnia 2015 r. nowo wybrany Prezydent RP Andrzej Duda wraz z małżonką Agatą Kornhauser-Dudą odwiedził dawną rezydencję w Rangsdorf w ramach swojej inauguracyjnej wizyty w Niemczech, aby oddać hołd dziełu życia Jana Baczewskiego.

Zobacz również

Copyright © Wikibiopedia | Polityka prywatności