Wikibiopedia

 

Bruno von Openkowski

Bruno von Openkowski, także: Bruno von Oppenkowski, Brunon Openkowski lub Opęchowski, (* 11 września 1887 w Nerwigk na Warmii; † 22 stycznia 1952 w Szczecinie) był niemiecko-polskim prawnikiem i publicystą.

Życie

Pochodzenie, młodość i wykształcenie

Rodziny mazowieckich szlachciców Opęchowskich i Gratkowskich osiedliły się we wsi Sauerbaum na początku lat osiemdziesiątych XIV wieku. W latach 1772/73 dobra liczące 58 kopyt zostały podzielone między rodziny von Gratkowski, von Knobelsdorff, von Koszciesza i von Oppenkowski.Bruno von Openkowski był synem nauczyciela wiejskiego w Nerwigku Adalberta von Oppenkowski (1855-1905) i jego żony Franziski z domu Sadrinna. W latach 1901-1909 uczęszczał do Gimnazjum i Liceum Hosianum w Braunsbergu, następnie od 1910 r. studiował prawo i nauki polityczne na Uniwersytecie Albertusa w Królewcu. Był aktywnym członkiem SpVgg ASCO Königsberg i odniósł kilka zwycięstw w zawodach lekkoatletycznych w 1921 roku. Następnie ukończył studia doktoranckie na Wydziale Prawa i Nauk Politycznych w sierpniu 1916 r. rozprawą Die Aufgaben des ländlichen Genossenschaftswesens in Preussen na Julius-Maximilians-Universität Würzburg pod kierunkiem promotora Georga von Schanza, uzyskując tytuł doktora prawa (Dr. iur.).

Zawód i praca

Po zwolnieniu ze służby wojskowej pracował najpierw jako prawnik w Braunsbergu, a następnie od 1920 r. w Berlinie. Bruno von Openkowski był członkiem, a od 1924 r. wewnętrznym prawnikiem i powiernikiem Związku Polaków w Niemczech w Berlinie i opublikował kilka artykułów w czasopiśmie Kulturwehr na temat sytuacji mniejszości narodowych w Niemczech. W sierpniu 1930 r. ożenił się z polską urzędniczką konsularną Julianną Szymońską. Latem 1931 r. reprezentował Kurta Obitza przed sądem w Berlinie. Jako jeden z delegatów Związku Mniejszości Narodowych w Niemczech został 5 listopada 1937 r. przyjęty wraz z Janem Kaczmarkiem i Janem Skalą przez kanclerza Rzeszy Adolfa Hitlera.

Po inwazji na Polskę we wrześniu 1939 r. Openkowski, Michallek i Lemańczyk 7 września 1939 r. zakazali przedstawicielom Związku Polaków w Niemczech wszelkiej działalności. Był aresztowany przez gestapo w Berlinie w 1940 i 1944 roku za pomoc członkom Związku Polaków w Niemczech i polskim robotnikom przymusowym. Po zakończeniu wojny od 1945 r. działał jako prezes Komitetu ds. Repatriacji Polaków z Niemiec, w 1948 r. wyemigrował z Berlina do Szczecina (Polska Rzeczpospolita Ludowa) i do końca życia był zatrudniony jako radca prawny w miejscowym urzędzie zdrowia.

Wybór pism

Zadania spółdzielczości wiejskiej w Prusach. (Rozprawa inauguracyjna, 139 stron), Ostpreußische Druckerei, Królewiec 1916.

Praktyka mniejszości pruskiej. Demonstracja ad oculos dotycząca równości obywatelskiej mniejszości w pruskich Niemczech. W: Kulturwille 9, Berlin 1925, s. 387-392.

Aktualne prawo mniejszości narodowych. W: Kulturwehr 3, Berlin 1926, s. 109-116.

Teoria i praktyka. Przyczynek do pruskiej polityki mniejszościowej w prowincji Górny Śląsk. W: Kulturwehr, Berlin 1926.

Aktualne prawo mniejszości narodowych w Niemczech. W: Kulturwehr, Berlin 1927, s. 193-241.

Słowa i czyny. Antyczne prawo mniejszości narodowych w Prusach. W: Kulturwehr, Berlin 1928, s. 154-170.

Czy art. 113 Konstytucji Rzeszy Niemieckiej jest prawem pozytywnym? W: Kulturwehr, Berlin 1931, s. 125-160 (online).

Walka o polską szkołę mniejszościową w Prusach. Odrzucenie decyzji Pruskiego Wyższego Sądu Administracyjnego w kwestii kontroli prawnej. W: Kulturwehr, Berlin 1932, s. 277-289.

Der Wahlkampf der polnischen Minderheit bei den preußischen Landtagswahlen 1932. in: Kulturwehr 8, Berlin 1932, S. 99-122.

Literatur

Oppenkowski, Bruno von in: Ernst Federau: Die Abiturienten des Braunsberger Gymnasiums von 1818 bis 1945. in: Zeitschrift für Geschichte und Altertumskunde Ermlands (ZGAE). Beiheft 8/1990, S. 136.

Jan Boenigk, Wiktoria Żurawska: Doktor Brunon Opęchowski - Rechtsberater der Vereinigung der Polen in Deutschland. In: Komunikaty Mazursko-Warmińskie 4(1969), S. 589-600 (polnisch) (pdf)

Openkowski (Opęchowski) Brunon (1887-1952). In: Polski Słownik Biograficzny, Bd. 24, 1979, S. 117-118.

Openkowski Brunon. In: Tadeusz Oracki: Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla XIX i XX w. (bis 1945). Warschau 1983, S. 237.

Openkowski (Opęchowski) Brunon (1887-1952). In: Michał Czajka, Marcin Kamler, Witold Sienkiewicz: Lexikon der polnischen Geschichte. Warschau 1995.

Openkowski, Bruno von W: Marianne Krüger-Potratz, Dirk Jasper, Fernandine Knabe: "Fremdsprachige Volksteile" und deutsche Schule: Schulpolitik für die Kinder der autochthonous Minderheiten der Weimarer Republik. Waxmann Verlag, Münster 1998, ISBN 3893256253, s. 137ff.

Openkowski, Bruno von W: Ferdinande Knabe: Sprachliche Minderheiten und nationale Schule in Preußen zwischen 1821 und 1933. Waxmann Verlag, Münster 2000, ISBN 3893258388, s. 353.

Bruno von Openkowski W: Paul Bruppacher: Adolf Hitler i historia NSDAP. Część 1, Books on Demand, Norderstedt 2008, ISBN 9783833486609, s. 514.

Zobacz również

Copyright © Wikibiopedia | Polityka prywatności