Wikibiopedia

 

Zygmunt Berling

Zygmunt Henryk Berling (* 27 kwietnia 1896 w Limanowej; † 11 lipca 1980 w Warszawie) był polskim generałem i politykiem.

Życie

W latach 1914-1917 służył w Legionach Polskich, a od 1918 r. w Wojsku Polskim. Przeszedł w stan spoczynku we wrześniu 1939 r. i przebywał w Wilnie, gdzie został aresztowany po inwazji sowieckiej i przewieziony do Moskwy przez specjalny obóz Starobielsk zarezerwowany dla polskich oficerów. Jego internowanie trwało do uwolnienia wszystkich ocalałych żołnierzy po układzie Sikorski-Majski w 1941 roku.

W stopniu podpułkownika dołączył do sztabu nowej polskiej armii generała Władysława Andersa. Kiedy armia Andersa została rozmieszczona na Bliskim Wschodzie, zdezerterował na stronę sowiecką w 1942 r., za co został zdegradowany przez generała Andersa i zaocznie skazany na śmierć przez polski sąd wojskowy. Rok później, przy wsparciu Stalina, został mianowany dowódcą 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki i awansowany na generała. 22 lipca 1944 r. powierzono mu naczelne dowództwo nowego Ludowego Wojska Polskiego. Podczas Powstania Warszawskiego starał się przyjść z pomocą walczącym Polakom w stolicy, rzekomo bez konsultacji z sowieckim dowództwem. W październiku 1944 r. został zmuszony do zrzeczenia się naczelnego dowództwa, odrzucił propozycję objęcia stanowiska szefa polskiej misji wojskowej w Moskwie, a następnie został przymusowo wysłany do Moskiewskiej Akademii Wojskowej.

Powrócił do Polski w 1947 r., a rok później został mianowany komendantem nowej Akademii Sztabu Generalnego w Warszawie, aż do rezygnacji ze służby wojskowej w 1953 roku. W latach 1953-1970 zajmował wysokie stanowiska w Ministerstwie Rolnictwa i Ministerstwie Leśnictwa. Dopiero w 1963 r. wstąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR).

Jego wspomnienia zostały opublikowane pośmiertnie po zmianach politycznych w 1989 roku.

Pomnik Berlinga w Warszawie

W 1985 r. na warszawskim brzegu Wisły, skąd we wrześniu 1944 r. wyruszyli żołnierze 3 Dywizji Piechoty, by utworzyć przyczółek czerniakowski na przeciwległym brzegu, stanął pomnik zaprojektowany przez Kazimierza Danilewicza. Przedstawiał Berlinga od kolan w górę, patrzącego w kierunku lewobrzeżnej Warszawy i trzymającego lornetkę w prawej ręce. Pomnik z białego marmuru stał na wysokim na trzy metry cokole z czerwonego wapienia i był opatrzony napisem "Generał Zygmunt Berling 1896-1980" oraz orłem wyrzeźbionym w piaskowcu. W latach 1981-1998 jego imię nosił również pobliski most na Wiśle (dzisiejszy Most Łazienkowski).

Po 1989 r. pomnik był kilkakrotnie zamalowywany czerwoną farbą, a do końca 2019 r. miał zostać usunięty na podstawie ustawy dekomunizacyjnej z 2016 r. i przekazany do magazynu Muzeum Historii Polski. Jednak 4 sierpnia 2019 r. pomnik został oderwany od cokołu i zniszczony. Fragmentaryczne szczątki zostały przechowane przez Urząd Dzielnicy Praga-Południe, a następnie przekazane do Muzeum Historii Polski.

Prace

Wspomnienia, Polski Dom Wydawniczy, Warszawa

1 - Z Tagrów do Andersa, 1990, ISBN 83-7043-136-4

2 - Przeciw 17 republice, 1991, ISBN 83-7043-144-5

    • Wolność na przetargu, 1991, ISBN 83-7043-152-6

Literatura

Stanisław Jaczyński: Zygmunt Berling. Między sławą a potępieniem. Książka i Wiedza, Warszawa 1993, ISBN 83-05-12657-9.

Andrzej Topol: Zygmunt Henryk Berling, 1896-1980 (= Wissenschaftliche Schriften der Schlesischen Universität in Kattowitz 1114 Reihe Geschichte). Universität Schlesien, Kattowitz 1990, ISBN 83-226-0312-6.

Zobacz również

Copyright © Wikibiopedia | Polityka prywatności